Trái cây xuất khẩu của VN được đánh giá là rất có tiềm năng để xuất khẩu sang các Thị Trường khó tính như Mỹ, Úc, EU… song những hạn chế trong việc bảo quản, vận chuyển khiến xuất khẩu trái cây gặp nhiều khó khăn.
Khó khăn vận chuyển, cước tăng cao
Là đơn vị chuyên xuất khẩu sản phẩm trái cây tươi vào Thị phần EU song từ đầu năm đến nay, lượng đơn hàng xuất khẩu của Công ty TNHH Thương mại dịch vụ trái cây Thiên Nhiên đã giảm mạnh hơn 50%.
Giải thích chi tiết, đại diện Công ty Thiên Nhiên cho biết, các mặt hàng trái cây tươi như chôm chôm, thanh long… là những mẫu sản phẩm có thời hạn bảo quản ngắn.
Cụ thể như chôm chôm chỉ bảo quản được 10 ngày, thanh long 30 ngày nên phải vận chuyển bằng đường hàng không. Trong khi đó, thời gian qua, do bệnh dịch lây lan Covid-19 bùng phát nên số chuyến bay qua thị trường này giảm mạnh khiến công ty không thể giao được hàng. Cùng với đó, những khó khăn trong vụ việc vận chuyển khiến công ty các đơn hàng sụt giảm mạnh.
Tương tự như, bà Nguyễn Thị Hồng Thu - Giám đốc Công ty TNHH XNK trái cây Chánh Thu - cho biết, nửa đầu năm 2020, đơn hàng xuất khẩu của công ty sụt giảm mạnh, đặc biệt là những đơn hàng vận chuyển đường hàng không. Thêm vào đó, so với thời điểm trước dịch thì giá cước hàng không đã tăng từ 10 - 50%, tùy thị trường/ lần vận chuyển.
“Cước vận chuyển thanh long sang Mỹ đã tăng từ 3,8 USD/kg lên 5 USD/kg. Các thị trường khác như Úc, Canada cũng tăng mạnh 30 - 40%, riêng Thị phần Nhật Bản tăng gấp 2 lần”, bà Thu cho biết.
Giá cước vận chuyển cao, không có kho lạnh bảo quản khiến xuất khẩu trái cây tươi gặp nhiều khó khăn.
Không chỉ giá cước cao, việc vận chuyển bằng đường hàng không cũng gặp nhiều khó khăn do không có kho lạnh để bảo quản khi bị chậm chuyến, hủy chuyến.
Nhiều doanh nghiệp cho biết, các máy bay không có kho lạnh để bảo quản hàng dẫn tới trường hợp chuyến bay bị “delay” sẽ làm cho sản phẩm bị giảm chất lượng. Thậm chí, hàng đã chiếu xạ rồi phải lưu kho tới 1 tuần khiến Phần Trăm hao hụt lớn, có lô hàng hao hụt tới 50%.
Ông Nguyễn Đình Tùng - Tổng giám đốc Công ty Vina T&T đánh giá, khi dịch Covid-19 diễn ra thì bức tranh xuất khẩu bị thay đổi hoàn toàn. Tính đến thời điểm hiện tại, dịch bệnh vẫn ảnh hưởng rất nặng đến Thị Trường châu Âu.
Những loại sản phẩm vận chuyển bằng đường hàng không rất khó khăn, vì thế chỉ những doanh nghiệp có vùng trồng, có trình độ bảo quản cao để vận chuyển bằng đường biển… mới xuất khẩu tốt và tận dụng được các điểm mạnh của Hiệp định dịch vụ thương mại tự do Việt Nam - EU sắp có hiệu lực tới đây.
Thay đổi cơ cấu sản phẩm, chuyển hướng thị trường
Theo bà Nguyễn Thị Hồng Thu, trước những khó khăn trong tiến độ vận chuyển, công ty đã chuyển hướng Thị Phần và thay đổi cơ cấu sản phẩm. Cụ thể, công ty đã mở thêm các thị phần như Hàn Quốc, Đài Loan và 1 số thị trường ở khu vực châu Á để có thể chuyển hẳn qua vận chuyển bằng tàu.
“Công ty đã mất khoảng 2 tháng để tìm kiếm thị trường mới cũng tương tự các phương thức vận chuyển cân xứng. hiện giờ, Thị phần đã ổn định trở lại và nhiều phần các đơn hàng đã được vận chuyển bằng đường biển”, bà Thu cho hay.
Dù vậy việc vận chuyển bằng đường biển cũng có một số hạn chế nhất định. Ông Nguyễn Công Kính - Giám đốc công ty TNHH xuất nhập khẩu Cao Thành Phát – phân tích: Mặc dù các đơn hàng xuất khẩu của công ty đều được vận chuyển bằng đường biển, song hình thức này chỉ phù hợp với 1 số ít loại trái cây như dừa, sầu riêng, thanh long; còn với những mặt hàng như chôm chôm, vú sữa thì rất khó.
Cho nên vì vậy, trước mắt, các doanh nghiệp đang chuyển cơ cấu sản phẩm sang những mặt hàng có thời gian bảo quản vĩnh viễn.
Về lâu bền hơn, doanh nghiệp cần đầu tư thêm dây chuyền công nghệ bảo quản để có thể giữ sản phẩm tươi dài lâu. Có như vậy, doanh nghiệp mới có thể giữ vững được thị trường và chất số lượng hàng hóa.
Hà Duyên
___________________________________
>>> Nguồn: Cước vận chuyển gia tăng "làm khổ" trái cây tươi xuất khẩu
